Fosfor Bronz Levha
Fosfor bronz levha, bakır ve kalay elementlerine belli oranda (%0,1 ila 0,5) fosfor elementi eklenerek yepyeni bir element elde edilmesiyle üretilir. Bronz elementi ise bakıra çinko eklenmeden önceki saf halidir. Fiziksel yapı açısından daha serttir ancak kolay şekil verilebilir bir durumdadır. Bronz elementi, özellikle dişli ve makine yatak imalatında sıkça kullanılır. Fosfor bronz elementi, iki farklı (levha, şerit) şekilde ezilerek üretilir. Bu malzemenin sahip olması gereken belli ölçüler vardır. Bu ölçüler:
- Kalınlık; 0,10 mm ila 20 mm arasında
- Genişlik; maksimum 660 mm’dir.
şeklinde sıralanabilir. Levhanın boy ölçüleri kişinin talebine göre belirlenebilir.
Fosfor Bronz Levhanın Özellikleri
Fosfor bronz levha, paslanmaz, oksitlenmez, sürtünme sonrasında yüzeyde çizikler oluşturmaz özelliklerine sahiptir. Bu durumun sonucu olarak kızak, yatak gibi sürtünmenin fazla olduğu ortamlarda dayanıklı yapısı sayesinde sıklıkla tercih edilmektedir. Buna ek olarak fiziksel yapısı oldukça esnektir. Böylece şekil verirken zorlanılmaz. Manyetik akımlardan minimum derecede etkilenir. Bu açıdan elektrik elektronik sektöründe devrelerde kullanılmasını sağlar. Bozuk para ya da metal para üretiminde bronz elementi de eklenmektedir. Ağır yükleri yüklenebilme özelliğine sahiptir. Ayrıca bu malzemeye kurşun elementi eklenirse yapısının dayanıklılığı kat ve kat artar ancak bu tür levhalar kendi başlarına da oldukça sağlam yapıdadır.
Teknolojinin gelişmesi ile beraber elementlerin, metallerin kullanım alanlarını genişlemiştir. Hatta daha hassas alanlarda kullanılmaya başlanırken günümüzde farklı ve yeni kullanım alanları da keşfedilmektedir. En çok bilinen fosfor bronz levha kullanım alanları ise:
- Yaylar
- Burçlar
- Yataklar
- Kaynak çubukları
- Gitar telleri
- Dişçilik malzemesi (diş köprü telleri)
şeklinde sıralanır.
Fosfor Bronz Levha Çeşitleri
Metal levhanın kullanıldığı alanda başarılı sonuç alınmasının temel nedeni her alana özgün tasarımlar sunulmasından kaynaklanmaktadır. Bu metalin kalite standartlarını yakından incelemek gerekirse:
- C51000: Belli miktardafosfor ve kalay karışımını oluşturan kalite standardıdır. Fosfor oranı %0,4 olması gerekirken fosfor oranı %5 olmalıdır. Kolay şekil alması, maksimum aşınma karşıtı yapısı, dayanıklı mukavemet özelliklerine sahiptir. Bu kalite ölçütü genellikle yay, elektrik konnektörleri ve şalt cihazları gibi alanlarda kullanılır.
- C52100 %3a: Fosfor miktarı oldukça kısıtlıyken kalay oranı yaklaşık olarak %8 civarındadır. Yaylanma, mukavemet, deformasyon direnci konularında oldukça başarılıdır. Kullanıldığı alanlar ise rulman, burç, baskı rondelaları ve yaylar şeklinde bilinir. Fosfor Bronz A olarak da tanımlanır.
- C52400: Fosfor miktarı sınırlı iken kalay oranı yaklaşık %9 civarındadır. Dişli, pompa ve valf kılavuzları kullanılan alanlardır. Fosfor Bronz B olarak da bilinir.
- C510 Fosfor Bronz: Bir diğer endüstri standardıdır. %0,4 fosfor içerirken %5 oranında kalay içerir.
şeklinde listelenebilir. Levha seçimi ve fosfor bronz levha uygulaması yapılmadan önce konu hakkında bilgi sahibi olan bir firma ile çalışmak oldukça büyük bir öneme sahiptir. Sektöründe tanınmış, kaliteli hizmetler sunan ve teknik bilgi açısından donanımlı kişilerce işlemlerin yapılması hem güvenlik hem de malzeme kullanımı açısından kolaylık sağlamaktadır.